TRIỆU TÂN NỮ QUYÊN
Triệu Tân Nữ Quyên là con gái vị quan nhỏ ở bến đò qua sông nước Triệu, là phu nhân của Triệu Giản Tử. Lúc đầu, Triệu Giản Tử xuống phía Nam công đánh nước Sở, ước định thời gian với vị quan nhỏ. Khi Giản Tử đến bến đò thì vị quan nhỏ uống rượu say, không thể chở người qua sông. Giản Tử giận dữ chuẩn bị giết viên quan, con gái của vị quan này cảm thấy sợ hãi, vội cầm mái chèo chạy lên phía trước. Triệu Giản Tử nói: “Cô gái chạy đến đây làm gì?”. Nàng đáp: “Thiếp là con gái của vị quan nhỏ ở bến đò. Cha của thiếp nói Chúa Thượng đến, chuẩn bị qua sông, nhưng khó đoán được sông nước lành dữ, sợ nổi sóng gió, kinh động Thủy Thần, cho nên cầu khấn cúng bái Thủy Thần sông nước, cung phụng lễ vật vô cùng chu đáo, mong các vị thần chấp nhận và ban phúc, không ngờ lúc cúng bái, đã uống rượu còn thừa, do rượu mà ra nông nỗi này. Nay Chúa Thượng chuẩn bị giết cha thiếp, thiếp nguyện dùng tính mệnh của thiếp để đổi lấy tội chết của cha thiếp”. Triệu Giản Tử nói: “Đây không phải là tội của nàng”. Nữ Quyên đáp: “Chúa thượng muốn giết cha thiếp trong lúc say rượu, thiếp e là cha thiếp cũng không biết đau, lại không biết tội của mình. Nếu như không biết tội mà giết cha thiếp là đang giết người vô tội, mong hãy để cha thiếp tỉnh rượu rồi hãy giết, để cha thiếp biết tội của mình”. Triệu Giản Tử nói: “Được”. Thế là thả vị quan nhỏ ra, không giết nữa. Triệu Giản Tử chuẩn bị qua sông nhưng thiếu một người chèo thuyền. Nữ Quyên xắn tay áo lên, cầm mái chèo thỉnh cầu rằng: “Nguyện thay cha chèo thuyền”. Giản Tử nói: “Trước khi Quả Nhân xuất binh, đã tuyển chọn kỹ sĩ đại phu, trai giới tắm rửa sạch sẽ, không thể cùng với đàn bà con gái đi chung thuyền qua sông”. Nữ Quyên đáp: “Thiếp nghe nói ngày xưa khi Vua Thang thảo phạt Hạ Kiệt, bên trái chiến xa là ngựa cái màu đen tuyền, bên phải chiến xa là ngựa cái màu vàng, cuối cùng công phá và lưu đầy Hạ Kiệt. Khi Chu Vũ Vương thảo phạt Ân Thương, bên trái chiến xa là tuấn mã cái, bên phải chiến xa cũng là tuấn mã cái, cuối cùng ở phía Nam núi Hoa Sơn, chiến thắng Trụ Vương nhà Thương. Nếu như Chúa Thượng không muốn qua sông thì thôi, nếu như muốn qua sông, cùng thiếp chung thuyền thì liên quan gì?”. Triệu Giản Tử nghe xong vô cùng vui mừng, bèn cùng nàng qua sông. Khi đến giữa sông, nàng cất tiếng hát bài Hà Kích ca: Thăng bỉ a hĩ diện quán thanh, thủy dương ba hĩ diểu minh minh, đảo cầu phúc hĩ túy bất tỉnh, tru tương gia hĩ thiếp tâm kinh, phát ký thích hĩ độc nãi thanh, thiếp trì tiếp hĩ thao kỳ duy, giao long trợ hĩ chủ tướng quy, hô lai trạc hĩ hành vật nghi (Bước lên thuyền trước mắt một mầu xanh, sóng dâng mịt mù, cầu phúc nên cha rượu say không tỉnh, sắp bị giết nên thiếp kinh sợ, được tha tội chết nước cũng trong xanh, thiếp bơi mái chèo thuyền lướt trôi, Giao Long trợ sức Chúa Thượng thắng lợi trở về, để thiếp cầm chèo thẳng tiến về phía trước chớ hoài nghi).
Giản Tử vô cùng cao hứng nói: “Trước đây Quả Nhân nằm mơ lấy được người vợ. Chẳng nhẽ là người con gái này sao?”, thế rồi sai người cúng bái Thần linh, lập Nữ Quyên làm phu nhân. Quyên hành hai lần lễ mà khước từ rằng: “Lễ nghĩa của vợ chồng, không có người mai mối thì không xuất giá. Thiếp có cha mẹ ở nhà, không dám nghe theo”, thế rồi cáo từ mà đi. Sau khi Giản Tử quay về liền đem sính lễ đến hỏi cưới Nữ Quyên, rồi lập làm phu nhân.
Bậc quân tử nói Nữ Quyên tinh thông điển cố lại biết ăn nói.
Kinh Thi có câu: “Lai du lai ca, dĩ thỉ kỳ âm” (Đến ngoạn du ca vịnh nơi nầy, để cho lời được tỏ bày) là chỉ việc này.
Có thơ khen rằng: Triệu Giản độ hà, tân lại túy hoang, tương dục gia tru, Nữ Quyên khủng hoàng, thao tiếp tiến thuyết, phụ đắc bất táng, duy cửu nan tế, chung toại phát dương.
(Tạm dịch: Triệu Giản qua sông, vị quan quản lý việc qua sông say rượu. Triệu Giản định xử tội chết. Con gái tên Quyên lo sợ, cầm chèo đến trước biện luận, cha mới thoát chết. Nữ đức khó lu mờ, cuối cùng được nêu cao).
CÁC CÂU CHUYỆN KHÁC TRONG QUYỂN 6 – BIỆN THÔNG TRUYỆN
LIỆT NỮ TRUYỆN
