TẤN CUNG CÔNG THÊ
Tấn cung công thê là con gái của Phồn Nhân. Vào thời Vua Tấn Bình Công, sai chồng của nàng đi làm cung tên, ba năm mới làm xong. Tấn Bình Công kéo cung bắn tên không thể xuyên thủng một tấm gỗ. Tấn Bình Công vô cùng tức giận, định giết người làm cung. Vợ của người làm xin yết kiến nói: “Thiếp là con gái của Phồn Nhân, là vợ của người làm cung, có việc đến xin yết kiến Quốc Vương”. Tấn Bình Công tiếp kiến nàng. Vợ của người làm cung nói: “Đại Vương đã nghe chuyện về Công Lưu ngày trước chưa ạ? Trâu dê dẫm đạp lau sậy mà động lòng trắc ẩn, cảm thấy đau xót thay cho nhân dân. Ân nghĩa có thể liên quan đến cây cỏ. Sao có thể giết người vô tội! Tần Mục Công, có người trộm rồi giết thịt tuấn mã, không những không trừng phạt, ngược lại còn ban rượu để uống. Sở Trang Vương, có vị quan nhỏ kéo áo của phu nhân, thế là ra lệnh cho mọi người vứt bỏ tua mũ rồi vẫn cùng mọi người uống rượu vui đùa. Ba vị Vua này nhân nghĩa hiển lộ khắp thiên hạ, cuối cùng cũng được báo đáp, tiếng thơm lưu đến tận ngày nay. Ngày xưa Vua Nghiêu khi xây dựng thì chủ trương tiết kiệm, không trang hoàng xa hoa, sống nơi nhà tranh vách đất. Hơn nữa, cho rằng người xây nhà thì vất vả cực nhọc, người sống trong nhà thì an nhàn thoải mái. Hiện nay chồng của thiếp chế tạo cái cung này cũng vô cùng vất vả. Thân cây cung lấy ở núi Thái Sơn, phải tìm rất nhiều ngày, lại thêm sừng trâu đất Yến, lấy gân nai để buộc, quét keo bong bóng cá, bốn loại nguyên liệu này đều là nguyên liệu thượng hảo trong thiên hạ, nhưng Đại Vương dùng cây cung này không bắn xuyên qua một tấm gỗ, là do Đại Vương không biết bắn cung, không ngờ lại chuẩn bị giết chồng của thiếp. Đây không phải là vô cùng hồ đồ sao! Thiếp nghe nói phương pháp bắn cung, tay trái như đẩy hòn đá lớn, tay phải như dính chặt mũi tên mà kéo về phía sau, tay phải buông tên, tay trái không chút lay động, đây là phương pháp bắn tên”. Tấn Bình Công theo lời của nàng mà bắn cung, một phát xuyên bảy tấm gỗ. Chồng của nàng lập tức được thả, còn ban cho 60 lạng vàng.
Bậc quân tử nói vợ của người làm cung có thể giải quyết nguy nan.
Kinh Thi có câu: “Điêu cung ký kiên, xả thỉ ký quân” (Cây cung chạm vẽ mạnh thay, Tên buông ra đều cùng trúng cả) là nói việc này, bắn tên phải có phương pháp.
Có thơ khen rằng: Tấn Bình tác cung, tam niên nãi thành. Công nộ cung công, tương gia dĩ hình, thê vãng thuyết công, trần kỳ cán tài, liệt kỳ lao khổ, công toại thích chi.
(Tạm dịch: Tấn Bình Công sai người làm cung, ba năm mới thành. Bình Công giận người làm cung, chuẩn bị xử phạt. Vợ người làm cung đến kể lể, liệt kê vật liệu làm cung, liệt kê sự vất vả khi chế tạo cung, cuối cùng Bình Công tha tội).
CÁC CÂU CHUYỆN KHÁC TRONG QUYỂN 6 – BIỆN THÔNG TRUYỆN
LIỆT NỮ TRUYỆN
