LỖ HIẾU NGHĨA BẢO (BẢO MẪU CỦA LỖ HIẾU CÔNG)
Hiếu Nghĩa Bảo là bảo mẫu của Lỗ Hiếu Công, là quả phụ của gia tộc họ Tang. Trước đây, cha của Lỗ Hiếu Công là Vũ Công cùng với hai người con trưởng là Quát và con thứ là Huy cùng sang triều kiến Chu Tuyên Vương, Chu Tuyên Vương lập Huy, làm Thái tử nước Lỗ. Sau khi Vũ Công chết, Huy lên ngôi, là Lỗ Ý Công. Hiếu Công lúc đó được mọi người gọi là công tử Xứng, là con út của Vũ Công. Nghĩa Bảo đem con của bà vào trong cung, nuôi cùng công tử Xứng. Con trai của Quát là Bá Ngự với những người ủng hộ Bá Ngự ở nước Lỗ làm loạn, tấn công vào cung, giết Lỗ Ý lên làm Vua, thế rồi tìm giết công tử Xứng để trừ hậu họa. Nghĩa Bảo biết được Bá Ngự muốn giết công tử Xứng bèn để cho con trai mình mặc quần áo của công tử Xứng và ngủ ở chỗ của công tử Xứng. Bá Ngự giết chết con trai của Nghĩa Bảo. Nghĩa Bảo bế công tử Xứng chạy trốn, trên đường thì gặp cậu của công tử Xứng. Người cậu hỏi có phải Xứng đã bị giết chết, Nghĩa Bảo đáp: “Chưa chết, đang ở đây”. Người cậu hỏi: “Sao tránh được đại nạn mà trốn ra được?”. Nghĩa Bảo đáp: “Dùng con của tôi thay thế mới trốn thoát được”. Thế là Nghĩa Bảo đem công tử Xứng trốn ra ngoài.
Mười một năm sau, đại phu nước Lỗ biết được công tử Xứng sống ở chỗ của Nghĩa Bảo bèn thỉnh cầu Thiên tử nhà Chu giết Bá Ngự và lập công tử Xứng lên làm Vua, và công tử Xứng trở thành Lỗ Hiếu Công. Người nước Lỗ vô cùng tôn kính Nghĩa Bảo.
Luận Ngữ có nói: “Khả dĩ thác lục xích chi cô” (Có thể giao phó một Hoàng tử mồ côi cao sáu thước), Nghĩa Bảo là người như vậy.
Có thơ khen rằng: Bá Ngự tác loạn, do Lỗ cung khởi, Hiếu Công nhũ mẫu, Tang thị chi mẫu, đào nặc Hiếu Công, dịch dĩ kỳ tử, bảo mẫu nhược tư, diệc thành túc thị.
(Tạm dịch: Bá Ngự làm loạn, tấn công cung điện. Nhũ mẫu của Hiếu Công, mẹ của họ Tang dùng con trai mình thay thế Hiếu Công, đem Hiếu Công trốn chạy. Bảo mẫu như vậy thật đáng nương tựa).
CÁC CÂU CHUYỆN KHÁC TRONG QUYỂN 5 – TIẾT NGHĨA TRUYỆN
LIỆT NỮ TRUYỆN
