KINH SƯ TIẾT NỮ
Kinh sư Tiết Nữ là vợ của người ở đất Đại Xương, Trường An. Chồng nàng có kẻ thù, muốn tìm chồng nàng báo thù nhưng chưa nghĩ ra cách gì, nghe nói người vợ nhân nghĩa hiếu thuận mà có nghĩa liền bắt lấy cha của người vợ, ép người vợ cùng mình hại chồng. Người cha cho gọi con gái đến và đem sự việc nói cho nàng biết. Tiết Nữ trong lòng nghĩ nếu không nghe lời đối phương thì kẻ thù sẽ giết chết cha, đối với nàng mà nói thì là không hiếu thuận. Nếu nghe lời kẻ thù thì kẻ thù sẽ giết chết chồng. Đây là hành vi bất nghĩa, cho dù có sống cũng không thể đứng trong nhân gian. Nàng bèn quyết định dùng tính mạng của mình để cứu cha và chồng nên đã đồng ý yêu cầu của kẻ thù, nàng nói: “Sáng sớm ngày mai, tôi tắm rửa trên lầu. Phòng ngủ phía Đông là phòng của chồng tôi. Tôi mở cửa chờ sẵn”. Sau khi về nhà, nàng bảo chồng để cho chồng ngủ ở nơi của nàng, còn mình tắm rửa trên lầu, mở cửa phòng phía Đông rồi ngủ ở phòng của chồng. Nửa đêm quả nhiên kẻ thù đến cắt đầu của nàng rồi mang đi, đến khi trời sáng nhìn lại thì ra là đầu của nàng. Kẻ thù cảm thấy đau buồn, thấy nàng là người có nghĩa nên không giết chồng nàng nữa.
Bậc quân tử nói Tiết Nữ nhân nghĩa hiếu thuận, ân nghĩa nồng nàn. Xem trọng nhân nghĩa mà coi nhẹ cái chết, là hành vi của người cao thượng.
Luận ngữ có câu: “Quân tử sát thân nhi thành nhân, vô cầu sinh dĩ hại nhân” (Bậc quân tử dám hy sinh thân mình để thi hành đạo nhân, không cầu được sống mà hại người khác) là có ý này.
Có thơ khen rằng: Kinh sư tiết nữ, phu thù kiếp phụ, yếu nữ gián chi, bất cảm bất hứa, kỳ xứ ký thành, nãi dịch kỳ sở, sát thân thành nhân, nghĩa quán thiên hạ.
(Tạm dịch: Kinh sư Tiết Nữ, kẻ thù của chồng bắt cha, uy hiếp làm nội gián. Tiết Nữ không dám không nghe theo, đến ngày hẹn ước, đổi phòng cho chồng, hy sinh thân mình để thi hành đạo nhân. Nghĩa khí của nàng đệ nhất thiên hạ).
CÁC CÂU CHUYỆN KHÁC TRONG QUYỂN 5 – TIẾT NGHĨA TRUYỆN
LIỆT NỮ TRUYỆN
