SỞ TỬ PHÁT MẪU
Sở Tử Phát mẫu là mẹ của Sở Tương Tử Phát. Khi Tử Phát công đánh nước Tần bị thiếu lương thực, cử người thỉnh cầu với Vua nước Sở, nhân tiện cũng cho sứ giả đến nhà hỏi thăm mẹ. Mẹ Tử Phát hỏi sứ giả rằng: “Binh lính không có việc gì chứ?”. Sứ giả đáp: “Đã không còn lương thực, binh lính đành chia nhau hạt đậu để ăn”. Mẹ Tử Phát lại hỏi: “Vậy Tướng quân của các người thì sao?”. Sứ giả đáp: “Tướng quân sớm tối đều có đủ lương thực và thịt”.
Cuối cùng Tử Phát cũng đánh bại quân Tần. Khi trở về, mẹ Tử Phát đóng cửa không cho vào nhà, cử người trách cứ rằng: “Con chưa nghe Việt Vương Câu Tiễn đánh Ngô ư? Có người khách dâng một vò rượu ngon, Việt Vương sai người mang rượu đổ xuống đầu nguồn dòng sông để cho binh sĩ ở hạ lưu cùng uống, đương nhiên mùi vị của rượu sẽ không được ngon, nhưng khi binh sĩ đánh giặc thì một người bằng năm người. Có một hôm, có người dâng một túi lương khô, Việt Vương lại đem chút lương khô này ban cho binh sĩ để cho mọi người cùng ăn. Tất nhiên mỗi người được rất ít, có lẽ mọi người không nếm được ra là mùi vị gì, nhưng khi đánh giặc, một người bằng mười người. Hiện nay, con làm Tướng quân, binh lính phải chia đậu để ăn, chỉ mình con sớm tối có thịt, có lương thực để ăn. Tại sao lại như vậy? Không phải là Kinh Thi có nói: “Háo lạc vô hoang, lương sĩ hưu hưu” (thích vui chơi nhưng không thái quá, đây là điều mà người có lương tâm nên cảnh giác), ý nói làm gì cũng phải đúng mực. Để người khác ra vào nơi sống chết, mà mình lại ở trên hưởng vui thú một mình. Tuy may mà chiến thắng, nhưng không phải do con có bản lĩnh. Con không phải là con của ta, đừng bước vào nhà ta”. Tử Phát vội vàng tạ tội với mẹ, sau đó mẹ mới để Tử Phát về nhà. Cho nên bậc quân tử nói mẹ của Tử Phát giỏi việc giáo huấn. Kinh Thi có câu: “Giáo hối nhĩ tử, thức cốc tự chi” (dùng điều thiện để dạy bảo con cái) là để nói việc này.
Có thơ khen rằng: Tử Phát chi mẫu, thích tử kiêu thái, tướng quân đạo lương, sĩ tốt thúc lạp, trách dĩ vô lễ, bất đắc nhân lực, quân tử gia yên, biên ư mẫu đức.
(Tạm dịch: Mẹ của Tử Phát, răn con kiêu ngạo, tướng quân ăn no, binh lính chịu đói, trách con vô lễ, không được lòng người, người đời biết chuyện, viết chuyện mẫu đức).
CÁC CÂU CHUYỆN KHÁC TRONG QUYỂN 1 – MẪU NGHI TRUYỆN
LIỆT NỮ TRUYỆN
Tải Sách Liệt Nữ Truyện (Bản in PDF) (9600 downloads )
Tải Sách Liệt Nữ Truyện (.docx) (9420 downloads )